Thursday, February 6, 2020

MIND YOUR OWN BUSINESS

MIND YOUR OWN BUSINESS

                 -amama-

“Ka nu, nangman kaldan min zirtir rawh” tiin anmahni hmu diklo a, tihdan țha zawk hria ni awmtaka zilhhautu an nu hnenah Chakai naupangho khan an chhanga, Chakai chu a kutchilohawi reng mai a nih kha. I hmakhua ngai la, midang chu an thak thakin thak teh se, nang zawng mahni tana tha turin i hma sial teh khai, te pawh a tih theih anga, “Lengdang zawngte chu sirah lo hnawl phawt la  harsatna a awm hian ka ringlo....” te pawh kan tiduah thei ang chu maw.


Mizoțawng upa a țawngkam lăr tak chu “kuanglo nawr” a ni a, vawk pawh hian ama chaw kuanglo a nawr chhung chuan chawei tur a hmu ngailo, chu chu saptawng ngialngan taka dah chuan Mind your own Business tiin kan sawi thei ang chu.

Sawisel kailo leh zûrlo, fel famkim awmlo mah ila fel teuh deuh pawh hian a awm theih chiang. Kan ram zîmte hi khapna, dona leh sawiselna uapna hnuaia awm ang ziazangin kan hmu fo thin. Kan ram hruaitu sorkar meuh pawh duhtaka kan thlantlin hnu thla khat êm pawh a vei hma in kan sawisel nghal mai a nih tak hi. He dinhmun phuailuai deuh kara țhalaite hi nia buaithlak chu ni. An mit leh bengin khawvel a hrut chhuaka, an dinhmun erawh chuan Train sleeper class pawh a phalo lek lek si, awh a tama duh a tama neih a tlem si hi an khawngaihthlaka, a buaithlak bawk.

Ram pum huap zai intihsiak a awm a, rampum huapin kan sawisel a, mi ramin neuclear an buaipui laiin idol/ icon kan buaipui kan tia, kan lung a awi theilo hlawm a, a zai velo leh a buapui velo ho kha a phun ring ring leh a remhria hria kan la ni zui. Sorkar hna lak huk a awm a, a tlingte lawmpui tâk aruangin a fello leh pawrlai kan haichhuak thuai thuai a, diktak phei chuan kha hna thawk tura qualification requirement nei phalo lo kha a phur phur kan ni lawi a.

Infiammi pahnih khat an han langsar deuh a, kan in tih neitu siak chiama, a chi chi a lo ti tawk lah bolo, a diriam zawng leh lo hmu tling thei reng renglo bakah an sum lakluh leh an hmanna lo chhinchhiah ta thlap thlap tâwk lah bolo.

Nula hmelțha leh fing leh zei Miss thlan ahan ni a, a tel zawng zawng pawh 100 em pawh an nih loh laiin a sing tel tehmeuhin kan han dêu rawn a, bikini round phei chu  kan hmu Kristianlo em em a, mahse viewer (thlirtu) ngahber round a ni lawi si. Khitia in pose kuallo khian lehkha zir țha se, chutin khatin awm se kan lo ti a, Lalber lukhum khumtir ang maiin an chungah ro kan lo rel a. Mahni lam han in bih chian lahin Feet 5 chang chang, mawngfual pîrper, chawn kual bawk si kan lo ni fur lawi si.
Kan ram hmelma tia kan chhal hial ruihhlo lah chu, a thim a var thlu lova ram leh hnam chhan nana thawkchhuaka, nasa taka dodal leh vâitute chu archuk tuilovah kan chhuah titih hial a, a khap kan sêl a, a zawrh kan dodal bawk si. A huhova kan duhloh hi a malin kan lo duh leh fur lawi si. A kaihhnawiha an mi man chungchangah lah a duty velo te hian an khairuallo riauin kan hre tlat a, kut zatna bik neiin kan ngai a, kan sawi bâwng bâwng a, chhuan khat êm pawh duty vangin kan la nghei ve silo.

Mi zawng zawngin internet hman vek kan tum emaw tihtur kan nih laiin țangkaipui chu tlemtĕ chauh an awm bawk si. Kan ze ngai chhuaha mi chunga ro kan rel vangte, kan sawive ngailo/țullo leh kan hmuhve ngailo thila kan ring kan rawlh tlat vanga tuar tawk lah an kat nuk bawk.

Kan duh leh kan mamawh em em vang aiin midangin an neih vanga neih hi thil tamtak kan nei a, tunlaina chuan min ei a, a mût hum hum a ni ber a.  Social media application zawng zawng ah account kan siama, a hman erawh kan thiam nelnual chauh a, Kan tangkaipui tak tak lah awm hek suh. Google chu account siam nan chauha hmanga social mediaa zawhna atthlak pui pui zawttu lah nitin kan tawng țheuh.

Motor chhuak thar miin an nei a, lawmpui tâk aruangin khawia pawisa in nge an lei tih kan hre chak hmasaber a, chhungtin te sum hailuhna te hi kan hriat vek duhte zing ami ani ta dah a. Eizawnna  emaw sumdawnna thilah mi an vannei a, an hmuingil a, karlovah an lo lian thuaia, a kheh puam ve ngei turah kan ngai lui tlat a, officer- a hna thawk thaa dan ang taka thawktu chu mawl leh sual kan ti a, zelthel leh pamham deuha awm erawh zei kan ti hlauh thung. Mahni khuaah theuh a thawhvek theihloh tih hresaa hna hmute lah mahni khua pel duh hauh silo an lo awmve tumhrang bawk nen.

Nulaho lah nula dang feet zat leh an hmelthat thu ah an thinlung alo tawt up up a, an thawmhnaw leh tlereuhte chu an hmuh mawi sak hleithei tlat lo. Tlangvalho lah a rui hiar deuh khawih duh utut mahse a thawm zawi chia ruihve chu an pawisa lemlo a, a felfâl deuhte lah an bialnu hi phu hian an hriatpui thei hlawllo.

Sunday a suit mawi tak nena mi sermon ngaihthlak aiin a sawitu nih ropui zawka in ngaihna, thlanchhuah tlemte zinga amuang chia țawng pha chin nih chu vanram kai aimahin kan dah ropui a. Chutiang mi ni phalo zawng zawngte erawh chuan an dinhmun chu phû hian kan hre mawlh silo.

Kan ram zaulo taka cheng mitinte hian anmahniin an duh ang chu an tive tur a ni dawn lawm ni? Mizawng zawng kan zaithiamlo a, zai intihsiaka telvek a ngai love, civil service emaw academic line danga kal hul hul theih anih miau loh vangin khelmual ah te, stage ahte an lo tihve lâwp lâwp chu an tan a thiang dawn lovem ni? Ruihhlo in  kan ram a tuk zal mai hlautaka thatawp lo chhuahtu awm chu enge a pawina? A hmel leh finna te chuan dinhmun duhawm a hlankai theih a hnu, a duh leh puan tlemte nen chuan thianghlim takin sum lo hailut ang hmiang, amah leh a chhungte an puar phah chuan a tawk mai lovem ni? A țhen in ram hruai se, a thenin association lrh kohhran hruai sela, a țhen ram lamah liamin a țhen pisa kai se, a țhen zai se, a țhen lam rawh se. A țhen lo nui bâwk bâwk sela, thahnem ngaitaka chanchintha hriltute lo awm bawk rawhse, lallukhum khuma rorelna tiang chelhtu ka nih loh chuan 'pip e pup e' ka lo tihve hian ar hâ pawh a ti țimlo huhual.

A pawimawh chu nangmah/keimah hi a ni, mi dawr kan nghahsaka kan remmawi sak laiin kan dawr a kawrawk thung fo. Mi buhpho kan sengsak laiin ruahin kan buh a nan ung thung. Mi ah sawiselbo kan zawn laiin keini sawisel kai kan ni țhin. 'I chhungte va rem phawt la tichuan min zui dawn nia' tih ang khan, keimahni lam hi in chinfel ngai hmasa kan ni ziah. Mind your own business.

No comments:

Post a Comment